Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP) to jedna z najczęściej diagnozowanych chorób układu oddechowego. Chorują przede wszystkim osoby po 40. roku życia, które palą lub paliły wyroby tytoniowe, oddychają silnie zanieczyszczonym powietrzem lub są narażone na wdychanie pyłów i gazów w swoim środowisku pracy (np. górnicy, hutnicy, rolnicy, metalurdzy, sprzątaczki czy pracownicy budowlani). Choroba ma charakter postępujący, a uciążliwe objawy, które pojawiają się z czasem, powinny skłonić do jak najszybszej wizyty u lekarza. Wówczas może zapaść decyzja o poddaniu pacjenta diagnostyce POChP. Wyjaśniamy, na czym to polega.
Objawy, które powinny niepokoić
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc może się rozwijać latami i nie dawać żadnych specyficznych objawów. To dlatego wielu chorych zgłasza się do lekarza już na zaawansowanym etapie choroby, kiedy utrudnia ona normalne funkcjonowanie.
POChP to choroba wywołana stanem zapalnym w układzie oddechowym. Jest to konsekwencja długotrwałego narażenia na szkodliwe czynniki środowiskowe, w tym pyły, gazy oraz dym tytoniowy. Choroba prowadzi do nieodwracalnego zwężenia dróg oddechowych, w wyniku czego następuje chroniczne niedotlenienie organizmu i pogorszenie kondycji fizycznej.
Objawami mogącymi wskazywać na podejrzenie Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc, zwłaszcza u osób z wymienionych wcześniej grup ryzyka, są:
- Przewlekły kaszel, który może się utrzymywać przez wiele miesięcy, zarówno w ciągu dnia, jak i rano oraz wieczorem. Kaszel nie ma charakteru napadowego, natomiast może się nasilać pod wpływem czynników drażniących, jak dym, kurz, pył etc.
- Duszność, na początkowym etapie choroby głównie wysiłkowa, w zaawansowanym stadium mogąca towarzyszyć chorej osobie również w czasie odpoczynku.
- Odkrztuszanie plwociny, czyli wydzieliny z płuc, czasami o ropnym charakterze. Jeśli w plwocinie pojawiają się ślady krwi, to jest to sygnał alarmowy – należy pilnie zgłosić się do lekarza (może to być objaw poważnej choroby układu oddechowego, włącznie z nowotworem płuc).
- Obniżona tolerancja wysiłku, czyli męczliwość, awersja do uprawiania sportu, z czasem także trudności z wykonywaniem nawet podstawowych czynności wokół siebie (ubranie się, umycie, przyniesienie zakupów ze sklepu, wyjście na spacer itd.).
To jest ważne:
Każda osoba po 40. roku życia, która jest w grupie ryzyka Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc i obserwuje u siebie te objawy, powinna zgłosić się do lekarza POZ, który podejmie decyzję o ewentualnym skierowaniu pacjenta na pogłębioną diagnostykę POChP.
Badanie spirometryczne
Badanie spirometryczne, nazywane potocznie spirometrią, to podstawa diagnostyki POChP. O skierowaniu pacjenta na to badanie decyduje lekarz z poradni pulmonologicznej. Jeśli wywiad z pacjentem i zgłaszane przez niego objawy mogą wskazywać na POChP, to badanie spirometryczne będzie jedną z pierwszych procedur diagnostycznych.
Pisząc w dużym skrócie: badanie spirometryczne ma na celu m.in. określenie wskaźnika FEV1, który wyraża objętość powietrza wydmuchanego w pierwszej sekundzie nasilonego wydechu, a także m.in. wskaźnika natężonej pojemności życiowej płuc, czyli FVC.
Oto kilka podstawowych faktów na temat spirometrii:
- jest to badanie nieinwazyjne,
- badanie może być męczące, szczególnie dla osoby mającej nasilone objawy POChP,
- osoba poddawana badaniu jest przez cały czas motywowana przez personel medyczny do intensywnego wdmuchiwania całego zapasu powietrza do spirometru za pomocą ustnika – jest to jeden z najważniejszych elementów badania spirometrycznego.
Wyniki badania są analizowane przez lekarza pulmonologa, który zwraca uwagę m.in. na obecność utrwalonego zwężenia oskrzeli, co może być podstawą do rozpoznania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc.
Inne badania stosowane w ramach diagnostyki POChP
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc rzutuje na funkcjonowanie całego organizmu i ma negatywny wpływ nie tylko na układ oddechowy, ale też m.in. sercowo-naczyniowy. Stąd w ramach pogłębionej diagnostyki POChP przeprowadza się szereg innych badań, które mogą wykazać cechy charakterystyczne dla tej choroby.
Tymi badaniami są:
- RTG klatki piersiowej,
- echo serca,
- EKG,
- badanie czynnościowe układu oddechowego (pletyzmografia),
- gazometria z pulsoksymetrią,
- ergospirometria (tzw. próba wysiłkowa).
W przypadku zdiagnozowania POChP chorej osobie zostanie zaproponowane odpowiednie leczenie, które ma na celu złagodzenie objawów choroby (nie da się jej całkowicie wyleczyć). Priorytetem jest umożliwienie pacjentowi samodzielnego funkcjonowania i zachowania relatywnie dobrego komfortu życia.
Więcej o diagnostyce POChP i metodach leczenia tej choroby, możesz przeczytać na stronie internetowej https://oddychajmy.pl.